POChP, czyli Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc, to jedna z najpoważniejszych i najczęściej diagnozowanych chorób układu oddechowego. Mimo to wiele osób nie potrafi rozpoznać jej objawów i nawet nie wie, że może znajdować się w grupie ryzyka choroby. Przeczytaj nasz artykuł, w którym wyjaśniamy, kiedy pojawia się podejrzenie POChP oraz gdzie szukać pomocy.
Czym jest POChP?
POChP to choroba układu oddechowego charakteryzująca się obecnością narastających objawów, takich jak przewlekły kaszel, odkrztuszanie plwociny, męczliwość czy duszność. Wywołuje ją długotrwała ekspozycja na szkodliwe czynniki środowiskowe, w tym pyły, gazy i dym tytoniowy.
Choroba prowadzi do ograniczenia przepływu powietrza w drogach oddechowych i pęcherzykach płucnych, powodując uszkodzenie miąższu płuc i naczyń płucnych, w tym nieodwracalne zwężenie oskrzeli (obturację).
Choć jest to choroba układu oddechowego, to współcześnie klasyfikuje się ją jako chorobę ogólnoustrojową, która rzutuje na funkcjonowanie całego organizmu, w tym układu sercowo-naczyniowego.
To warto wiedzieć:
Liczbę chorych na całym świecie szacuje się na około 380 milionów. Tylko w Polsce na POChP może chorować około 2 milionów osób.
Prognoza Światowej Organizacji Zdrowia wskazuje, że do 2030 roku POChP będzie trzecią najczęstszą przyczyną umieralności, a w ciągu dekady liczba spowodowanych chorobą zgonów wzrośnie nawet o ponad 30%.
Czynniki ryzyka POChP
Głównym czynnikiem wywołującym Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc pozostaje używanie wyrobów tytoniowych, co odpowiada za aż 9 na 10 przypadków zachorowania. Unikanie dymu tytoniowego jest więc bezsprzecznie najskuteczniejszą formą profilaktyki tej choroby.
Coraz istotniejszym czynnikiem chorobotwórczym jest zanieczyszczenie powietrza. Smog i tworzące go pyły zawieszone oraz tlenki azotu, bezpośrednio odpowiadają za zwiększone ryzyko zachorowania na POChP, również u osób, które nie używają i nigdy nie używały wyrobów tytoniowych.
Czynniki ryzyka Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc występują również w zanieczyszczonym środowisku pracy (pyły, dym czy opary chemiczne), na co szczególnie narażone są osoby wykonujące zawód górnika, hutnika, metalurga, pracownika budowlanego, operatora maszyn, rolnika, mechanika samochodowego, sprzątaczki, fryzjera czy kosmetyczki.
Objawy mogące budzić podejrzenie POChP
POChP to choroba, która może przez długi czas nie dawać żadnych specyficznych objawów. Ważne jest zatem, aby nie bagatelizować nawet z pozoru błahych sygnałów, zwłaszcza będąc w grupie ryzyka choroby i mając powyżej 40 lat.
Podstawowymi objawami mogącymi budzić podejrzenie POChP są:
- Przewlekły kaszel– niemający charakteru napadowego, utrzymujący się w ciągu dnia, nasilający się rano i wieczorem, szczególnie pod wpływem czynników drażniących (kurz, dym tytoniowy).
- Narastająca duszność– zarówno wysiłkowa, jak i w fazie spoczynkowej.
- Odkrztuszanie plwociny– czyli gęstej wydzieliny z płuc, czasami o ropnym charakterze, mogącej zawierać ślady krwi.
- Obniżona tolerancja wysiłku– czyli męczliwość, wolna regeneracja, coraz większe trudności z wykonywaniem prostych czynności, jak ubranie się, umycie, przyniesienie zakupów etc.
Co robić, gdy masz podejrzenie POChP?
Zacznij od wizyty u lekarza rodzinnego i powiedz mu o swoich podejrzeniach. Lekarz POZ przeprowadzi podstawowe badanie osłuchowe i oceni, czy zasadne jest skierowanie Cię na pogłębioną diagnostykę do poradni pulmonologicznej.
Potwierdzenie lub wykluczenie POChP wymaga przeprowadzenia szeregu specjalistycznych badań, takich jak spirometria (badanie oceniające stopień ograniczenia przepływu powietrza w drogach oddechowych), pletyzmografia, RTG klatki piersiowej, echo serca, EKG, gazometria i pulsoksymetria czy ergospirometria z testem 6-minutowego chodu.
W przypadku zdiagnozowania POChP zostanie Ci zaproponowane odpowiednie leczenie. Podkreślmy, że Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc nie można wyleczyć, natomiast choroba ta poddaje się zarówno leczeniu, jak i profilaktyce. Celem terapii jest kontrolowanie i zmniejszenie nasilenia objawów, co pozwala zmniejszyć ryzyko zaostrzeń i powikłań, dając również szansę na zachowanie samodzielności i utrzymanie relatywnie dobrego komfortu życia.
